‘Bah’ klonk het hartgrondig. Ik keek even opzij; wat was er aan de hand? De uitroep kwam van een teamleider die ik als heel rustig en weloverwogen ken. ‘Nou zijn die twee het alweer niet eens; en allebei te koppig om toe te geven. Allebei vinden ze dat zij gelijk hebben, en dat de ander maar water bij de wijn moet doen. Hoe krijg ik ze uit die impasse zonder dat ik partij kies?’ vertelde hij.
Je wilt geen impasse!
Wie heeft er nog nooit eens zo’n situatie op zijn werk meegemaakt? Dat moment dat je het niet meer ziet zitten. Het gevoel dat je er niet meer uitkomt. Een dood punt bereikt hebt. Dat je tegen een muur aanloopt. Willem Mastenbroek schrijft er in zijn klassieker Vaardiger Onderhandelen uitgebreid over. En toch heb je soms zo’n moment dat de zaak muurvast zit; en dat terwijl je zo graag een oplossing voor de situatie wilt.
Waardoor ontstaat een impasse?
Impasses ontstaan misschien wel door te veel betrokkenheid. Je herkent dat vast. De ene collega is van mening dat A de beste manier is om iets aan te pakken, terwijl de andere collega ervan overtuigd is dat B de enige juiste keuze is. En hoe meer ze erover praten, des te hartgrondiger die collega’s het met elkaar oneens worden. Er worden stellingen betrokken, andere collega’s erbij gehaald om het eigen gelijk aan te tonen en sterker te staan. Omdat ze van mening zijn dat hun oplossing of aanpak het beste is voor de hele afdeling. Daar hebben ze wel een ruzie voor over! Voordat je het weet zit je met een knots van een probleem op je afdeling.
8 Technieken om een impasse te doorbreken
Dat er een impasse is, geeft jou als leidinggevende of HR professional veel informatie. Informatie over je team, over je aanbod, over de valkuilen en de knelpunten binnen je team. Daar kun je je voordeel mee doen. Maar dat je de impasse wilt doorbreken en verder wilt, is ook duidelijk. Hieronder 8 technieken die je zou kunnen toepassen, niet per sé allemaal of in deze volgorde:
Techniek 1: Gaat het om de inhoud?
De eerste vraag die je jezelf stelt is: gaat het deze collega’s om de inhoud en ontstaat deze impasse vanwege hun totaal andere opvattingen over de zaak? Of botsen hun karakters en kunnen ze het daarom maar niet eens worden? Met andere woorden, gaat het om de inhoud of om de persoon?
Techniek 2: Zoek verduidelijking
Laat ze vertellen, samen aan tafel met jou erbij: over wat zij als probleem zien, waar de prioriteiten liggen, wat mogelijke alternatieven zouden kunnen zijn. Ontdek of er verborgen agenda’s zijn en waar de angel zit om het eens te worden. Stel zoveel mogelijk vragen en hoor ze uit. Misschien dat door het vertellen er ineens een kwartje valt!
Techniek 3: Brainstorm en maak de taart groter
Laat ze samen, met andere leden van het team, eens vrij denken. Zonder kaders, zonder beperkingen, zonder met allerlei praktische bezwaren rekening te hoeven houden. Zijn er meer opties denkbaar dan dat wat tot nu toe bedacht was?
Techniek 4: Focus op de overeenkomsten
Behalve dat er verschillen zijn, heb je ook altijd overeenkomsten. Zaken waar je het zonder meer over eens bent. Als je je daar samen op concentreert, wordt een goede oplossing voor allebei steeds belangrijker. Dan wíl je ook een oplossing bereiken; dan zijn de verschillen misschien niet meer zo onoverkomelijk als ze eerst leken.
Techniek 5: Hak de kwestie in mootjes
Als het een complexe zaak betreft, helpt het om het onderwerp in kleinere stukken te verdelen. Kun je het over onderdelen eens worden? Mooi, dan is dat je eerste winst. Parkeer het lastigste stuk even tot het laatst. Als je het over de rest eens bent, vind je vast een oplossing voor die allerlaatste hobbel.
Techniek 6: Ga doemdenken
Confronteer de strijdende partijen met het doemscenario dat er géén oplossing gevonden wordt. Hoe erg is dat? Wat zullen ze dan missen? Wat is er dan allemaal niet mogelijk? Welke hoop en verwachtingen kunnen ze dan wel vergeten? Misschien stimuleert dat wel om op korte termijn wat te schikken als daardoor de toekomst zoveel mooier wordt.
Techniek 7: Stel de wondervraag
Stel dat ze allebei morgen wakker worden en dat er een wonder is gebeurd. Het probleem is op een raadselachtige manier opgelost en er is geen strijd meer. Hoe ziet het leven er dan uit? Wat is er bereikt? Hoe wordt er dan gewerkt? En als ze op dat punt zijn, en ze kijken terug, hoe zijn ze daar dan gekomen? Wat was daarvoor nodig?
Techniek 8: Voer de druk op
Niet de prettigste techniek maar soms wel noodzakelijk! Je kunt altijd de druk opvoeren door bijvoorbeeld een tijdslimiet te stellen. ‘Jullie zorgen maar dat jullie er samen uitkomen voordat …, want anders …’. Een dreigement dat soms nodig is maar dat je niet te vaak moet inzetten omdat het je eigen autoriteit ook onder druk zet.
‘Je hebt me geholpen’, zei de teamleider. ‘Ik heb nu wel wat handvatten om dit varkentje te wassen’.
Zo kun je impasses doorbreken.
Wat doe jij om impasses op je afdeling te doorbreken? Gebruik je een van bovenstaande technieken of heb je weer een eigen manier die goed werkt? Want er zijn er nog veel meer. Laat het weten, zodat we kunnen leren van elkaar.
