Voordat gedoe op de werkvloer een echt arbeidsconflict wordt, zijn er al heel wat signalen geweest. Ik noem er hieronder 7 maar er zijn er nog veel meer. Hoe eerder je ze herkent, hoe sneller je het conflict in de kiem kunt smoren. En daarmee voorkom je heel wat extra gedoe, om nog maar niet te spreken van kosten, ziekte, verlies van werkplezier, mindere productiviteit enzovoorts.

Hoe meer signalen, hoe duidelijker het is dat er wat speelt

Eén signaal op zich wil natuurlijk nog niet zeggen dat er een arbeidsconflict zit aan te komen, maar je kent vast de uitdrukking: één keer is een teken, twee keer toeval en drie keer is een patroon.

De signalen staan overigens niet in een chronologische volgorde en ze zijn ook niet gerangschikt op volgorde van belangrijkheid. Elk op zich kan een teken van onderliggende onvrede zijn maar dat hoeft niet.

Signaal 1: Doe je nog mee?

Heb jij een medewerker die altijd een actieve rol in een vergadering speelde maar nu stil is? Zich terugtrekt? Die minder betrokken lijkt, het ‘allemaal wel best’ vindt. Jammer, want juist bevlogen medewerkers kunnen een team vleugels geven. Toch eens vragen wat er aan de hand is. Dit gedrag zie je vaak als iemand teleurgesteld is. Omdat hij voor zijn gevoel constant tegen een muur loopt. Zich niet gehoord of begrepen voelt. Die vindt dat hij altijd klaar staat maar niet gewaardeerd wordt.

Signaal 2: Ben je er nog?

Het kan ook dat iemand gewoon niet meer komt opdagen; iets anders te doen heeft als er een overleg is. Nog ‘even’ een belangrijke klus moet afmaken. Een gesprek met een ander (team) heeft dat ‘echt niet anders’ gepland kon worden. Met als resultaat dat hij er letterlijk niet meer bij is als jij met je team een werkoverleg hebt. Is hij echt zo druk of is hij gekwetst, teleurgesteld, moedeloos?

Signaal 3: Gaat het goed met je?

Een ziekmelding kan altijd, maar vaker tot regelmatig? Gaat het ziekteverzuim omhoog of neemt de frequentie toe? Heeft iemand steeds vaker last van hoofdpijn, maag- of darmklachten, rug- en nekklachten dan kan dat wijzen op spanningen. Door privé- of door werkomstandigheden. Wie zal het zeggen? In ieder geval een gesprekje waard.

Signaal 4: Wij – zij denken

Vaak te zien na een fusie maar ook als er sprake is van interne afhankelijkheid. ‘Wij’ kunnen het niet helpen dat … omdat ‘zij’ … vul maar in. Als werkdruk hoog is, of fouten flinke kosten met zich meebrengen, als er een angstcultuur heerst, dan zie je vaak een afschuiven van de schuldvraag. Waarmee medewerkers eerder tegenover elkaar komen te staan, dan dat ze samen naar een oplossing voor het ontstane probleem zoeken. Hier is vaak sprake van een teamconflict en niet zozeer een arbeidsconflict tussen twee medewerkers.

Signaal 5: Absolute uitspraken over de ander

Uitspraken als ‘jij altijd, jij kunt makkelijk, dat is niet zo, je hebt ongelijk’ wijzen erop dat de redelijkheid verdwenen lijkt. Er wordt niet meer gepraat; standpunten of meningen worden niet meer uitgewisseld. Het is zoals het is en dat blijft het ook. En als allebei of ieder voor zich dat zo vindt, dan is het lastig overleggen.

Signaal 6: Troeven afvangen

Hier gaat het meer om het eigen gelijk dan om het belang van allemaal. Het is zoeken naar fouten in het verhaal van de ander. En niet het zoeken naar de goede dingen die er ongetwijfeld ook zijn. Je medewerkers zijn geen collega’s meer maar tegenstanders. Als de een wat zegt, zal de ander meteen vertellen wat er niet deugt. Er wordt niet meer geluisterd; als mensen elkaar vaak in de rede vallen, moet jij als leidinggevende extra opletten!

Signaal 7: Frictiemail

Soms krijg je een mail waarbij zo ongeveer het halve bedrijf in cc. staat. Of je krijgt een mail waarin iets staat als ‘ik leg maar even vast wat we besproken hebben’. Of het valt je op dat een medewerker alleen nog maar een e-mail stuurt en je eigenlijk helemaal niet meer persoonlijk spreekt. ? Wat is er aan de hand ? Is iemand zich aan het indekken? Onzeker over zijn positie? Bezig met jouw positie en gezag te ondermijnen? Reden genoeg dat er bij jou een alarmbelletje gaat rinkelen.

Ken je nog meer signalen van een sluimerend arbeidsconflict?

Een aantal van bovenstaande signalen zul je vast herkennen. Er zijn er nog veel meer dan die ik al genoemd heb. Welke heb jij zelf wel eens meegemaakt? Ik zou mijn lijst met signalen wel willen uitbreiden. Help je me daarbij? Laat je reactie hieronder achter, alvast bedankt!