Dit artikel is geschreven door de heer Gert-Jan Brandenburg. Hij is naast MfN Registermediator ook EFT relatietherapeut. Hij merkt dagelijks dat werk en privé sterk samenhangen. Als er privégedoe is, heeft dat zijn weerslag op iemands werkplezier maar ook op zijn werkvermogen. En andersom geldt dat ook: gedoe op het werk heeft invloed op de privérelatie.
De relatie staat onder druk: waar begin je?
Als EFT relatietherapeut houd ik me vooral bezig met emoties. Een goede, helpende communicatie tussen partners, wederzijdse verwachtingen kennen, praktische zaken effectief kunnen organiseren: ja, dat is belangrijk en nodig om te bespreken, maar onze emotionele behoeften en – veiligheid staan met stip op één. Als een stel zich bij mij meldt, praten we eerst uitgebreid over hun achtergronden: het persoonlijk verleden, het gezamenlijk verleden, over familie en trauma (ziekte, verlies, ernstige tegenslag), kinderen, eventueel vreemdgaan en arbeid.
Werk en privé zijn sterk verbonden
Het werk van mensen komt in de praktijk vrij vlot ter sprake, omdat onze banen doorgaans een flink deel van ons leven uitmaken. En ‘wat we doen’ is ook een beetje ‘wie we zijn’.
Het werk van mensen kan een bron zijn van plezier en vervulling, maar ook een bron van teleurstelling en zorg. Hoe dan ook, er is altijd een wisselwerking tussen Werk en Privé.
In onderstaand schema heb ik 4 mogelijkheden opgenomen:
P = privé, W = werk, + = positief en – = negatief
| 1)
P = + W = + |
2)
P = – W = + |
| 3)
P = + W = – |
4)
P = – W = – |
Stellen in het eerste kwadrant zijn in beide domeinen positief gestemd. Fijne relatie, content met het werk: er is evenwicht.
De invloed van gedoe op het werk op de relatie is groot
In kwadrant 3 en 4 is er iets gaande op het werk, wat hoe dan ook zijn weerslag zal hebben op de relatie. En ja, dan is werk ‘de geldmachine voor het huishouden en/of het gezin’, op basis van een arbeidsovereenkomst in een al dan niet gewild tijdschema met de daarbij horende taken. Samengevat: het werk is nodig (geld), verplicht (contractueel) en geregeld (stramien). Dat kan niet een, twee, drie anders!
Gedoe op het werk –je mag zelf verzinnen wat– klinkt vaak hard door in de relatie. De werknemer voelt spanning, frustratie, boosheid. Die laatste emotie, boosheid, kan het best vertaald worden met angst en/of verdriet.
Bij gedoe op het werk wil je een stabiele partner
Hoe groot is de behoefte aan een stabiele partner (kwadrant 3) die op zo’n moment kan bieden wat je nodig hebt: een luisteraar, iemand die absorbeert, relativeert en je de ogen kan helpen openen voor mogelijkheden of acties!
Het is niet zo moeilijk voor te stellen dat een stabiele relatie (kwadrant 1 en 3) in gevaar kan komen, als de situatie van onvrede in het werk langer duurt. Een onbalans tussen werk en privé. Voortdurende somberheid of negativiteit kan maken dat de ander het gevoel bekruipt ‘ben ik er ook nog??’ De ‘sterke’ partner moet hier goed op bedacht zijn en het onderscheid blijven maken tussen hoe de partner is, wat hem dwars zit en hoe hij zou willen zijn. Hoe doorbreek je deze situatie?
Maar wat als die stabiele partner er niet is en zowel werk als privé gedoe geven?
Dat zie je in kwadrant 4: relatieproblemen èn gedoe op het werk. Een risicovolle, moeilijk te ontrafelen, stressvolle mix. Beide partners zijn in slechte doen. Verwarring, verwijten, remmende krachten. En ja, de eerder genoemde verplichtingen rondom de baan lopen wel gewoon door, de hypotheek moet betaald, …
Tijd voor vreemde ogen die meekijken en om de druk van de ketel te halen.
Een eerste stap zou wat mij betreft zijn, het onderscheiden van de problemen die werkgerelateerd zijn en welke privé.
Wat kun je als werkgever of leidinggevende doen?
Natuurlijk is het aan ons om onze eigen problemen en fricties te onderkennen en te onderzoeken. Maar toch kun je als werkgever of leidinggevende in actie komen om voor het geheel zorgzaam te zijn. Immers, hebben we het over een werknemer met een privéleven, of heeft iemand als onderdeel van zijn leven een baan?
Tips voor werkgevers en leidinggevenden:
Het bedrijf en iedere werknemer afzonderlijk zijn een arbeidsovereenkomst aangegaan. Dat betekent dat er loyaliteit en productiviteit verwacht mogen worden. De uitspraak: ‘met wie ben je getrouwd, met mij of met je werk?’ maakt duidelijk dat er naast werk een privédomein is, en dat dit geen totaal verschillende werelden zijn. Ze worden ‘bewoond door dezelfde mens’.
- Bespreek de strekking van dit blog met je werknemers en maak duidelijk dat je stabiliteit in werk en privé belangrijk vindt in ieders belang. Zorg dat je privé ter sprake durft te brengen. Hoe kijken de collega’s naar een dergelijk gesprek? Kun je ze duidelijk maken dat bespreken van dit thema ook in hun belang is?
- Stimuleer (bijvoorbeeld in algemene zin) mensen die in de knel zitten een persoonlijk gesprek met jou aan te gaan, of de vertrouwenspersoon of de bedrijfsarts te raadplegen.
- Stimuleer mensen zich te laten begeleiden in hun privésituatie. Coaching, relatietherapie. Deze vormen van hulp worden doorgaans niet vergoed! Is op dat punt een tegemoetkoming mogelijk?
- Begeleid de voorbeeldige, zeer gemotiveerde werknemer eveneens met oprechte zorg en interesse. Hij heeft vanwege zijn privésituatie misschien meer baat bij hulp dan bij een promotie (kwadrant 2)
Tenslotte de kwadranten wat verder uitgewerkt:
1) P = + W = +
|
2) P = – W = +
|
3) P = + W = –
|
4) P = – W = –
|
Nawoord Monique Wakelkamp:
Alsof het op het werk al niet moeilijk genoeg is .. Gert-Jan heeft gelijk: werk en privé zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Het is een illusie te denken dat je die twee werelden gescheiden kunt houden. In je gesprekken misschien maar zeker niet in je emoties. Als gespecialiseerd arbeidsmediator merk ik ook de enorme impact van problemen op het werk op iemands privésituatie. Daar heb je zelf ook vast voorbeelden van. Hoe breng jij werk en privé van je medewerkers ter sprake?
