Al een aantal jaar schrijf ik over teams. Hoe je gedoe kunt voorkomen, hoe je vroegtijdig een dreigend arbeidsconflict herkent en hoe je je medewerkers gemotiveerd houdt. Maar vandaag gaat het over zelfmotivatie. Want hoe motiveer je jezelf als het moeilijk is?
Zie jij het nog wel zitten?
Zeker in onrustige of onzekere tijden kijken jouw medewerkers naar jou. En niet alleen je medewerkers maar ook je collega leidinggevenden en de directie. Er wordt van jou verwacht dat jij de troepen leidt. Dat jij met creatieve oplossingen komt om het tij te keren. En dat jij voor iedereen een luisterend oor hebt.
Wie luistert er naar jou?
Niets menselijks is ook de manager vreemd en dus ken jij ook die gevoelens van onrust, stress en eenzaamheid. Hoe houd je het hoofd koel en het hart warm? Op wie kun jij bouwen als het lastig wordt? Op jezelf natuurlijk! Ik hoop voor jou dat je een fijn team hebt en in een begripvolle organisatie werkt en dat je ook bij hen terecht kunt.
Zelfmotivatie: hoe doe je dat?
Zelf volg ik een aantal stappen als ik zelf met zelfmotivatie worstel. Ik geef ze hierna met daarbij mijn eigen handleiding:
1. Wees eerlijk naar jezelf: erkenning
Juist als je het moeilijk hebt is erkenning van je stemming belangrijk. Je maakt het nog moeilijker voor jezelf als je tegen beter weten in doet alsof er niets aan de hand is. Jij bent zelf verantwoordelijk voor hoe je je voelt en dus ook om je zelfmotivatie weer op te krikken als je die even kwijt bent.
Het is best een drempel om voor jezelf toe te geven dat je er even helemaal geen zin meer in hebt. Want als je dat erkent, moet je er wat mee. Dan kun je het niet meer ongedaan maken. Maar het is ook het begin van een verbetering van je situatie. Een verbetering die je zelf inzet.
2. Er is wat er is: acceptatie
Het heeft geen zin om te hopen dat het vanzelf weer over gaat. Als jij niet lekker in je velt zit dan is dat zo. Als jij met tegenzin naar je werk gaat dan is dat zo. Als jij boos bent omdat je team, je collega’s of de organisatie telkens niet willen wat jij wilt, dan is dat zo. Je kunt het allemaal niet leuk vinden maar dit is nou eenmaal zoals jij het op dit moment ziet en voelt.
Je kunt je ‘klaagtijd’ wel begrenzen: ik sta mezelf toe om maximaal 15 minuten te klagen … dan ga ik weer verder. Niet omdat het na 15 minuten over is, maar wel omdat ik niet het risico wil lopen in mijn ‘klaaghouding’ te blijven hangen.
3. Geef jezelf ruimte en tijd om te mopperen of ongelukkig te zijn: rust inlassen
Wat je nodig hebt is afstand. Soms letterlijk door even een ommetje te maken maar in ieder geval ruimte in je hoofd.
Wat mij helpt is de zaken op een rijtje zetten:
– hardop uitspreken wat ik (denk dat ik) zie gebeuren, mijn gedachten op een voicerecorder inspreken of in een schrift schrijven. Als het uit mijn hoofd is en op papier of een bandje of in de openheid, dan kan ik mezelf horen denken. Dan toets ik mijn eigen gedachtenkronkels. En dan weet ik ook tegengas te geven, of mezelf op andere gedachten te brengen, of een idee verder te onderzoeken.
– een goed gesprek met een eerlijke derde helpt. Niet iemand die met je meehuilt en ook niet iemand die vanuit zijn eigenbelang spreekt. Iemand die jou helpt om je gedachten te ordenen en je duidelijk te maken waar voor jou een mogelijke oplossing ligt.
4. Waar word je enthousiast van: wat zijn je hulpbronnen
Als ik het even niet zie zitten, heb ik de neiging te denken dat er dan helemaal niets meer deugt. Dat is onzin natuurlijk. Ga bij jezelf na wat de mooie kanten van de zaak zijn. Waar je dankbaar voor kunt zijn. Wat gaat er goed? Wat is er wel? Zijn er successen die je kunt vieren? Is er iets waar je met trots op kunt terugkijken? Schrijf eens op, er is vast veel meer dan je in eerste instantie denkt.
Denk paradoxaal en herkader: ‘iedereen laat me in de steek’ wordt dan ‘ze vertrouwen me volledig’. ‘Of ‘moet ik het weer in mijn eentje opknappen’ wordt ‘ze vertrouwen erop dat ik het alleen af kan’. Zo geef je jezelf nog een compliment ook!
Ik ben erg van de autonomie. Een van mijn eerste uitspraken als jong kind was ‘ik kan het zelf’. Mooie eigenschap, grote valkuil! Ik zal altijd eerst proberen of ik zelf tot oplossingen kom. Maar in tegenstelling tot vroeger zal ik niet meer eindeloos worstelen om er in mijn eentje uit te komen. Hulp vragen is geen zwakte en successen mag je vieren!
5. Schep kaders en wees reëel: hoe is het nou echt?
Na erkenning, acceptatie, rust inlassen en onderzoeken van de positieve kanten weet je hoe het echt zit. Heb je alleen tijdelijk een mopperstemming of is er meer aan de hand? Hebben de organisatie, je collega’s en je team vertrouwen in jou of ben je dat kwijtgeraakt? Heb jij vertrouwen in jezelf en in de organisatie? Wat wil jij?
Ben je nog op de juiste plek of is het tijd om naar een andere baan uit te kijken? Ben jij nog de juiste persoon voor deze taak of verdient je team een andere collega?
Hoe eerlijker jij naar jezelf bent, des te beter weet je welke stappen je moet zetten.
Soms is dat een gesprek met je eigen leidinggevende of met HR: over je toekomst, je carrièremogelijkheden intern of buiten de organisatie. Soms moet je met je team aan de slag: zo wil ik niet verder werken, er moet wat gebeuren en dat gaan we samen doen.
En soms moet je om jezelf lachen en ga je weer tevreden aan de slag.
Hoe pak jij die zelfmotivatie aan?
Heb jij ook wel eens last van een mineurstemmming die doorwerkt op je zelfvertrouwen? Hoe je je team motiveert dat weet je wel, maar hoe pak jij die zelfmotivatie aan? Geef je jezelf de spreekwoordelijke schop onder de kont en hoe dan? Of is het voor jou een teken van ‘biezen pakken en wegwezen’? Ik ben benieuwd naar jouw reactie.
