‘Nou, nou, dat ging er weer heftig aan toe! Elke keer als we het over die veranderingen in de organisatie hebben, krijg ik me toch een boze reacties! En ik probeer nou juist om iedereen mee te laten praten en ik wil ook echt luisteren naar hun argumenten. Maar ze blijven maar boos! Wat moet ik doen?’ Dat was een vraag die tijdens een pittig reorganisatietraject gesteld werd.

Zijn je medewerkers boos?

Dat zal je vast wel eens overkomen. Je hebt een nieuw plan, er is grote werkdruk, aan alle kanten wordt er aan je team getrokken om dat project nú af te ronden; en dan schiet dat soms in het verkeerde keelgat. Waardoor er boos gereageerd wordt.

Tot zover niets bijzonders eigenlijk; dat overkomt de beste.

Ook zelf reageer ik wel eens boos. Omdat iets niet lukt, of omdat ik veel meer tijd kwijt ben dan ik van tevoren bedacht had, of omdat ik iemand moet teleurstellen. Dan ben ik ook boos. Soms op de ander, veel vaker op mezelf.

Zijn je medewerkers wel echt boos?

En als je daarop voortborduurt, dan is het vooral die teleurstelling die me parten speelt.

Zo heb ik wel eens een speciale aanbieding gedaan waar geen gebruik van werd gemaakt. Ik had van tevoren bedacht wat ik voor speciaals zou kunnen bieden. Ik dacht dat er blij op gereageerd zou worden. Ik verheugde me al op de leuke reacties die ik zou gaan krijgen. En zo fantaseerde ik erop los. In mijn hoofd was het groot feest!

En toen … grote stilte. Niets van dat alles; geen enkele reactie. Dat was best een teleurstelling.

Is teleurstelling de oorzaak van boos?

Mijn primaire reactie was er een van boosheid. ‘Wat denken ze wel? Ik ga zo’n aanbod echt nooit meer doen! Zijn ze nou helemaal?’ En zo mopperde ik nog even door.

Zie je wat er gebeurt? Ik legde de oorzaak van mijn boos zijn buiten mezelf. Ik gaf anderen de schuld van mijn boosheid. Alsof zij gevraagd hadden om mijn aanbod. Alsof iedereen maar precies dat leuk moest vinden wat ik bedacht had. Alsof het ook maar net op dat moment in hun agenda zou passen!

Natuurlijk mocht ik teleurgesteld zijn, maar boos?

Was het wel teleurstelling?

Toen ik er verder over nadacht, realiseerde ik me dat het nog veel meer om angst ging. Dat ik bang was dat mijn aanbod niet aantrekkelijk genoeg was. Dat mijn werk niet interessant genoeg was. Sterker nog, dat IK niet interessant genoeg was!

Mijn primaire reactie was boos reageren, maar dat kwam doordat ik eigenlijk bang was. Boos is zo’n reactie die iedereen begrijpt. Een emotie ook die je aan de buitenkant gemakkelijk laat zien. Maar bang?

Dat is sociaal minder handig. Het maakt je kwetsbaar als je in het openbaar aangeeft, dat je bang bent. En dat terwijl inmiddels bewezen is dat je kwetsbaar opstellen juist uiterst sterk is. Dat je daar bewondering mee oproept. Omdat jij durft wat voor iedereen moeilijk is.

Boos of bang?

‘Zou dat ook voor je medewerkers kunnen gelden?’ vroeg ik. ‘Zijn ze niet gewoon bang voor hun baan, voor hun inkomsten, voor hun toekomst? Zijn ze niet bang dat de werkdruk altijd zo hoog blijft, en dat dit betekent dat ze structureel moeten overwerken? Met als gevolg een boze partner thuis, te weinig tijd voor ontspanning en kans op burn-out? Zijn ze boos, teleurgesteld of bang? Als je dat weet, vind je ook de oplossing voor je probleem!’

‘Hmm, dat is een interessante denkrichting’ was het antwoord, ‘heel erg de moeite van het onderzoeken waard!’

Herken de echte emotie

Heb jij dat ook wel eens gemerkt? Dat de emotie die je aan de buitenkant ziet, de werkelijke emoties camoufleert? Waardoor je op het verkeerde been gezet wordt? En wat heb jij eraan gedaan om achter de echte emotie te komen? Ik kijk uit naar je reactie!