‘Heb jij dat artikel over vergeving ook gelezen?’ vroeg een klant laatst. Het ging over een onderzoek waarbij bleek dat het uitmaakt wie er ‘sorry’ zegt in een arbeidsconflict. Van een leidinggevende of manager worden excuses minder snel aanvaard dan van een directe collega; laat staan dat fouten vergeven worden.
Dat was gek. Dat was de derde keer die week dat ik het woord en het begrip vergeving tegen kwam.
Zonder vergeving geen herstel van vertrouwen
Allereerst in het artikel dat de klant noemde. Ik had het gelezen ja. De Rotterdam School of Management, Erasmus Universiteit, deed onderzoek naar conflicten of onenigheid op het werk. Wat bleek? Excuses helpen om het vertrouwen te herstellen en weer normale arbeidsverhoudingen te krijgen. Maar het onderzoek toonde aan dat dat alleen maar gebeurde als er ook daadwerkelijk vergeven werd. En als de excuses door iemand met meer macht gegeven werden, bleek het veel lastiger voor die persoon om vergeving te krijgen dan voor een directe collega. In dit korte (2:02 min) filmpje vertelt een van de onderzoekers over de uitkomsten.
Vergeving geef je jezelf
In een mediationgesprek kwam het begrip vergeving die week ook ter sprake. Het leek erop dat de kwestie tussen beide partijen opgelost zou worden. De vraag was of de gekwetste partij de ander ook echt kon vergeven voor het hem aangedane leed. En die kon daar oprecht geen antwoord op geven.
Inmiddels is er voldoende onderzoek geweest dat aantoont dat wat niet echt vergeven is, blijft knagen. Doorzeuren, etteren, woekeren. Vergeving gaat over loslaten; jezelf bevrijden van wat je gevangen hield. Van gedachten aan onrecht dat jou aangedaan werd. Van wraakgevoelens gericht op de ander. Je gedachten richten zich op de ander: die is de dader, jij bent het slachtoffer. Maar door zo te blijven denken, houd je in stand wat je zo graag kwijt wilt.
Vergeving voor een ander
De derde keer dat ik het begrip vergeving hoorde, was tijdens een studiedag. Hier ging het om een bijzondere gewoonte uit de Hawaiiaanse cultuur. Het begrip Ho’oponopono (spreek uit Ho o pono pono) is een bijzondere vorm van vergeving geven aan de gemeenschap, je team, je familie, een ander. Het is een lastig begrip maar het komt op het volgende neer.
Niet iedereen is in staat om excuses te maken. Of heeft de wil om dat te doen. En dat betekent dat je in zo’n situatie de zaken niet goed kunt uitspreken en het conflict blijft bestaan. Jij zou het wel willen oplossen maar zonder de medewerking van de ander lukt dat niet. Tenzij … jij besluit te vergeven. Alleen, in je eentje, jij zelf. . Jij heelt jezelf door vergeving te schenken. Er hoort een mantra bij dat je voor jezelf blijft herhalen: ‘Het spijt me. Vergeef me. Ik hou van je. Dank je.’ Je leest het goed; je vergeeft jezelf. Je vergeeft jezelf voor je slechte gedachten, dat je jezelf gevangen hebt gehouden in dat web van hersenspinsels. En met de vergeving komt ook de bevrijding.
Bijzonder is dat door dit ritueel ook de ander in beweging wordt gezet. Ook als je de woorden van de mantra alleen voor jezelf uitspreekt, terwijl je helemaal niet in de buurt bent van die persoon. De veronderstelling is dat jouw energie door de kracht van je gedachten de ander bereikt.
Vaag? Ja. Helpt het? De Hawaiianen geloven er heilig in. Proberen? Waarom niet? Met vergeving heb je in ieder geval voor jezelf weer ruimte gecreëerd.
Drie keer vergeving in een week
Om drie keer in een week met het begrip vergeving in aanraking te komen, was me iets te toevallig. En daarom de volgende afsluitende gedachte.
Vergeven is niet het zelfde als vergeten: je kunt het verleden niet veranderen. Je kunt wel zelf bepalen hoe je met dat verleden omgaat. Is dat verleden een pijnlijke ervaring, een harde les, een hobbel in de geschiedenis, of een blokkade voor je toekomst? Jij bepaalt!
Hoe is dat voor jou?
