‘Dus u hebt al eens eerder voor mijn werkgever een mediation gedaan? Hoe kunt u dan onpartijdig zijn?’ Soms krijg ik die vraag van een werknemer bij het intake gesprek. Andersom verwacht een werkgever soms dat ik namens hem een onwillige werknemer wel even weer in het gareel breng.
Kan een mediator echt onpartijdig zijn?
Het meest duidelijke antwoord is: JA. En de toevoeging die ik daarbij wil maken is: hij zal wel moeten! Het is een van de belangrijkste gedragsregels voor de erkende mediators in Nederland. De regels over onpartijdigheid zijn:
- de mediator is er voor alle partijen. Hij is onpartijdig en handelt zonder vooringenomenheid.
- indien de mediator de kwestie niet op een onpartijdige wijze kan begeleiden, aanvaardt hij de opdracht niet of trekt hij zich terug.
Wat betekent dat dan: onpartijdig?
De eerste regel houdt in dat de mediator bij alles wat hij doet rekening houdt met elke partij die aan tafel zit.
De opdracht is simpel gezegd: herstel de communicatie. Wat is daarvoor nodig? Een mediator die heel scherp luistert naar wat gezegd wordt, maar vooral ook naar wat niet gezegd wordt. Alles met de bedoeling om alle partijen hun zegje te laten doen en elkaar weer te begrijpen.
De tweede regel betekent dat als de mediator dat in een bepaalde mediation niet (meer) kan, hij niet aan de mediation begint of de mediation stopt. Want als je als mediator niet oprecht alle betrokkenen een betere (arbeids)toekomst gunt en daar hard voor werkt, dan verdienen partijen een geschiktere mediator. Dan begin je er niet aan of je stopt ermee!
Wie betaalt, bepaalt?
Toch snap ik de angst van sommigen wel. Want vaak krijgt degene die de rekening betaalt zijn zin. En dat is bij mediation nou net niet per sé het geval. Ook al betaalt in de meeste gevallen de werkgever mijn factuur, dat wil niet zeggen dat hij dus per definitie ook als ‘winnaar uit de strijd’ komt. Sowieso gaat het er bij een mediation om dat iedereen zijn zegje mag doen en dat de belangen van alle deelnemers aan bod komen. Pas als er wederzijds goede afspraken gemaakt worden, is de mediation geslaagd. Of dat nu afspraken over een betere samenwerking zijn of om goed uit elkaar te gaan.
Trouwens, als je het als werknemer prettiger vindt, kun je altijd aanbieden om zelf een deel van de rekening te betalen. Maar op mijn inzet als mediator heeft de betaler geen invloed.
Heb je dan geen eigen mening als mediator?
Natuurlijk heb ik als mediator een mening! Maar hoe belangrijk is die als het gaat om een zaak die zich tussen anderen afspeelt? Vanuit een diepe wens om iedereen met plezier te laten werken en de overtuiging dat begrip tussen en over elkaar daarbij wezenlijk is, zet ik me in om vastgelopen communicatie op het werk te herstellen. Mijn mening over de kwestie doet er niet toe; ik ben de begeleider van het proces en stel me dienstbaar aan dat proces op.
Als dat betekent dat er pijnlijke zaken besproken moeten worden? Dan doen we dat!
Als dat betekent dat er tranen vloeien? Dan is dat maar zo!
Alles om een zo goed mogelijke uitkomst voor alle partijen te bereiken!
Ben ik altijd onpartijdig?
Die vraag durf ik met JA te beantwoorden! Ik weet voor welk gedrag ik allergisch ben en houd mezelf in de gaten of mijn inzet nog steeds neutraal is. Ik kijk waar mijn eventuele voorkeur of afkeer vandaan komt en handel daarnaar. Als ik zou twijfelen of ik nog onpartijdig kan zijn, zou ik de mediation beëindigen. Omdat ik vind dat mensen die in mediation zijn, een goede, neutrale en onpartijdige mediator verdienen. Heb jij hier wel eens mee te maken gehad? Ik lees het graag in het commentaarveld.
